“Tahoooooo! Mainit pa!”
Yan ang tunog ng umaga ko.
Ang tinig na gumigising sa akin araw-araw —
hindi mula sa alarm clock,
kundi mula sa tatay kong magtataho.
Ako si Rina,
anak ni Mang Ador,
ang kilalang magtataho sa aming baryo.
Habang ang iba nag-aalmusal ng kape at tinapay,
kami ni Tatay, nag-aalmusal ng pag-asa.
Mainit. Matamis. Pero minsan, may halong alat ng luha.
🌅 ANG MGA UMAGANG DI MALILIMUTAN
Araw-araw, bago sumikat ang araw,
bitbit ni Tatay ang dalawang galon ng taho sa balikat.
Isang kamay sa arnibal, isang kamay sa sago,
at isang puso na punong-puno ng pangarap.
“Anak,” sabi niya minsan,
“ang buhay, parang taho.
Matamis kung marunong kang maghintay,
pero masarap lang kung marunong kang magbigay.”
At oo, sa bawat scoop ng taho,
may aral siyang isinasalin.
💔 ANG MGA PANLALAIT
Habang lumalaki ako, sanay na ako sa mga biro.
“Anak ng magtataho!
Baka sago rin ang utak mo!”
“Amoy arnibal!”
Masakit.
Lalo na kapag nakikita kong tinitingnan nila si Tatay
na parang wala siyang halaga.
Pero sa tuwing titingin ako sa kanya,
nakikita kong nakangiti pa rin,
kahit pawis na pawis, kahit pagod.
“Tay,” sabi ko minsan, “hindi po ba kayo nahihiya?”
Ngumiti siya.
“Bakit ako mahihiya, anak, eh matamis naman ang kita ko —
hindi lang sa bulsa, kundi sa puso.”
At doon ko natutunan,
ang tamis ng buhay ay hindi sa asukal,
kundi sa kasipagan.
☀️ ANG MGA GABI NG PAGOD
Tuwing gabi, habang natutulog ako,
si Tatay naglilinis pa ng galon ng taho.
Naririnig ko ang tunog ng tubig sa tabo.
Sabay ang boses niyang mahina:
“Salamat, Diyos ko, kahit pagod ako, may laman ang tiyan ng anak ko.”
At sa tuwing mapapatingin ako sa kanya,
naiisip ko —
paano niya nagagawa ‘to araw-araw,
nang hindi nagsasawa magmahal?
🎓 ANG ARAW NG TAGUMPAY
Lumipas ang mga taon.
Hindi ko sinayang ang bawat patak ng pawis at arnibal niya.
Nakamit ko rin ang pangarap naming dalawa —
naging Certified Public Accountant (CPA) ako.
Sa araw ng oath-taking,
lahat ng magulang naka-coat, naka-gown, naka-kotse.
Si Tatay lang ang naka-pambahay, may mantsa pa ng arnibal sa kamay.
Pero sa mata ko,
siya ang pinakagarbong lalaki sa buong bulwagan.
Tinawag ang pangalan ko:
“RINA A. MENDOZA — CPA, WITH HONORS!”
Palakpakan.
Ngunit hindi iyon ang musika sa puso ko.
Ang tunog ng “Tahooooo!” pa rin ang naririnig ko.
🗣️ ANG TALUMPATI NG ANAK NG MAGTATAHO
Humawak ako sa mikropono.
Tahimik ang buong hall.
“Marami po sa atin ang may magulang na negosyante, manager, o propesyonal.
Pero ako po, anak ng magtataho.
Yung lalaking araw-araw nagbubuhat ng dalawang galon,
pero mas mabigat ang pangarap na dala niya para sa anak niya.
Habang ang iba bumibili ng taho,
ako natututo ng aral —
na ang bawat patak ng pawis ay katumbas ng matamis na tagumpay.”
Tahimik.
Hanggang marinig ko ang paghikbi.
Paglingon ko, si Tatay —
nakatayo, umiiyak, hawak ang lumang tabo ng taho.
Bumaba ako ng entablado,
lumapit sa kanya,
at isinabit ko sa kanyang leeg ang medalya.
“Tay, ito po para sa inyo.
Salamat dahil tinuruan n’yo akong maging matamis sa kabila ng pait ng mundo.”
💛 ANG ARAL
Hindi mo kailangang maging mayaman para turuan ang anak mo ng halaga.
Minsan, sapat na ang isang tabo ng taho
at pusong marunong maghintay, magtiis, at magmahal.
🍮💛
“Ang magtataho, hindi lang nagtitinda ng matamis —
nagtuturo rin siya kung paano gawing matamis ang buhay.”
