Ako si Rica, 24.
Tanggap ko — hindi ako mabuting anak.
Madalas akong umiiyak sa kwarto dahil feeling ko walang nagmamahal sa akin.
Madalas ko rin sisihin si Mama sa lahat ng panget na nangyari sa buhay namin.
Bakit kami mahirap?
Bakit wala kaming tatay?
Bakit siya palaging pagod at mainit ang ulo?
Sa tuwing mag-aaway kami, ang pinakamalaswang salita ang lumalabas sa bibig ko:
“Kung hindi mo ako kayang alagaan, dapat hindi mo na lang ako pinanganak!”
At nakikita ko kung paano mabiyak ang puso niya sa bawat salitang binibitawan ko.
Pero lagi niyang sinasabi:
“Anak, mahal kita. Kahit galit ka.”
Hindi ko iyon pinaniwalaan.
Hindi ko siya naintindihan.
Hanggang isang araw…
ISANG UMAGA NA WALA NA SI MAMA
Paggising ko, nakahiga si Mama sa sahig ng kusina.
Walang malay.
Malapit sa kanya ang mga resibo ng utang sa botika.
“Ma?! Mamaaaa!”
Dinala namin siya sa ospital.
Lumabas ang doktor, seryoso ang mukha:
“Matagal na siyang may sakit sa puso.
Hindi niya sinabi sa inyo para hindi kayo mag-alala.”
Nalaglag ang katawan ko sa upuan.
Bakit hindi niya sinabi?
Bakit?
Pagpasok ko sa kwarto niya,
nakita ko siyang may oxygen tube,
mahina pero nakangiti pa rin nang makita ako.
“Anak… sorry ha, hindi kita nabigyan ng magandang buhay.”
At doon ako tuluyang nawasak.
Humagulgol ako sa tabi ng kama niya:
“Ma… ako dapat humihingi ng sorry.
Ako dapat ang nag-aalaga sa’yo…”
Hinawakan niya ang kamay ko — marahan, parang huling haplos:
“Rica… tandaan mo… sapat na ako…
basta masaya ka.”
Isang hininga.
Isang beep.
Isang mundo ang gumuho.
Wala na si Mama.
ANG KAHON NA NAGBAWAS NG TIMBANG NG PUSO KO
Pag-uwi namin, may iniabot ang kapitbahay — isang kahon.
Sabi niya:
“Pinatago niya ‘to. Para sa araw na gaganda ang buhay mo.”
Pagbukas ko…
Nandun ang mga pinagsama-samang sulat at larawan ko.
Mga drawing ko noong bata ako.
Mga medal na kahit participation lang, tinabi niya.
Mga punit na papel na may nakasulat na:
“Proud ako sa anak ko.”
At may isang liham:
“Rica,
Alam kong galit ka sa akin.
Pero salamat… kasi kahit galit ka, nanay mo pa rin ako sa puso mo.
Isang araw, maiintindihan mo lahat.
At sana noon pa kita nayakap nang mahigpit.”
Niyakap ko ang kahon ng sobrang higpit,
parang kaya nitong ibalik siya.
Doon ko lang na-realize:
Lingid sa kaalaman ko, ako pala ang minahal niya nang higit sa sarili niya.
MINSAN, HULI NA ANG SALAMAT
Ngayon, masipag ako sa trabaho.
Lahat ng ginagawa ko —
sa kanya nakalaan.
Tuwing umuuwi ako, nauupo ako sa sulok ng kwarto:
Nagpapasalamat…
na kahit minsan akong naging masamang anak,
minahal niya ako nang hindi nasusukat.
At gabi-gabi,
nakaharap ang larawan niya sa tabi ng kama ko.
Bago matulog, binubulong ko palagi:
“Ma… salamat.
Pasensya na kung huli ko itong sinabi…
pero mahal kita. Habambuhay.”
ARAL NG KWENTO
May mga salitang mali…
at may mga yakap na huli nang dumating.
Habang may oras pa — iparamdam mo kung gaano mo sila kamahal.
