Hindi ko kailanman ikinahiya ang tatay kong janitor —
dahil habang ang iba gumagawa ng pangalan sa karangyaan,
siya, tahimik na naglinis ng sahig kung saan ako unang natutong mangarap.
Ako si Marco,
anak ni Mang Ben,
ang tagalinis sa eskwelahan kung saan ako rin nag-aaral.
Araw-araw, bago pa magsimula ang klase,
naririnig ko na ang tunog ng walis at mop sa hallway.
“Swish… swish…”
Tunog iyon ng kanyang pagod —
at ng pag-asang baka balang araw, hindi na niya kailangang magwalis ng luha sa kahirapan.
🌅 ANG MGA PANLALAIT
Simula Grade 3 pa lang, sanay na ako sa tukso.
“Uy, anak ng janitor!”
“Siguro, pag-graduate mo, janitor ka rin!”
“Presidente ng klase? Anak ng tagalinis?”
Masakit.
Pero sa tuwing makikita ko si Tatay sa labas ng classroom,
naka-yuko, pawisan, may hawak na timba,
natutunan kong ngumiti na lang.
Tuwing hapon, sabay kaming umuuwi.
Hawak niya ang mop, hawak ko ang libro.
At sabi niya,
“Anak, hindi masamang maging janitor.
Mas masama ‘yung maruming konsensya.”
At doon ko natutunan —
walang maruming trabaho,
kung marangal ang dahilan.
💔 ANG MGA ARAW NG PAGOD
Minsan, habang naglilinis siya sa canteen,
narinig kong sabi ng isang estudyante:
“Ang baho!
Sana tanggalin na ‘yung tatay ni Marco dito.”
Napatigil ako.
Pero nakita ko si Tatay,
ngumingiti pa rin habang pinupunasan ang mesa.
Walang galit, walang reklamo.
Pag-uwi namin,
sabi ko, “Tay, hindi po ba kayo nasasaktan?”
Ngumiti siya.
“Anak, hindi nila alam ‘yung saya ng taong may marangal na pinagpapaguran.”
At sa gabing iyon,
nangako ako sa sarili kong —
hindi ko hahayaan na manatiling janitor ang pangalan namin.
🎓 ANG ARAW NG PARANGAL
Dumating ang araw ng recognition.
Tinawag ang pangalan ko:
“MARCO B. MENDOZA — PRESIDENT OF THE CLASS, WITH HONORS!”
Palakpakan ang lahat.
Pero alam kong may ilan pa ring nakatingin nang may pangungutya.
Kaya nang humawak ako sa mikropono,
nagpasya akong sabihin ang matagal ko nang gustong sabihin.
🗣️ ANG TALUMPATI NG ANAK NG JANITOR
Tahimik ang buong silid.
“Oo, anak ako ng janitor.
At alam kong tinatawanan n’yo ‘yan dati.
Pero gusto kong sabihin —
habang kayo natutulog,
ang tatay ko gising, naglilinis ng sahig na tinatapakan n’yo.
Habang kayo nagpapahinga,
siya nagtatrabaho para malinis ang paaralang nagbigay sa akin ng karunungan.
Kaya kung tinatawag n’yo siyang tagalinis,
tama kayo.
Pero hindi lang siya tagalinis ng sahig —
tagalinis din siya ng pangalan naming nilapastangan ng kahirapan.”
Tahimik ang lahat.
Hanggang marinig ko ang unang palakpak.
Sinundan ng isa pa.
Hanggang sa buong klase,
umiiyak na at nakatayo.
Paglingon ko,
nakita ko si Tatay sa may pintuan,
nakatayo, pawisan, nanginginig sa luha.
Bumaba ako ng entablado,
lumapit sa kanya,
at isinabit ko sa kanyang leeg ang medalya.
“Tay, ito po para sa inyo.
Dahil kung hindi dahil sa inyo,
hindi ako magiging presidente ng klase —
at hindi ko matututunang maging marangal sa gitna ng dumi ng mundo.”
💛 ANG ARAL
Hindi kahihiyan ang maruming kamay.
Ang kahihiyan ay ang pusong hindi marunong rumespeto.
🧹💛
“Ang janitor, hindi lang tagalinis ng sahig —
tagapaglinis din siya ng dangal ng bawat batang marunong tumanaw ng utang na loob.”
