Ako si Marco, 25.
Lumaki akong punô ng galit.
Galit sa isang taong dapat kong nirerespeto — si Tatay Dan.
Bakit?
Kasi araw-araw na lang…
lagi siyang lasing,
lagi siyang sumisigaw,
lagi siyang nagwawala.
Kung ano-anong gamit ang ibinabato niya,
at madalas, si Mama ang tinatamaan.
Sa tuwing mangyayari ‘yon,
niyayakap ko si Mama habang umiiyak siya:
“Pa’no mo nagawa sa amin ‘to?”
At sa loob ko,
isinumpa ko ang ama kong iyon.
ANG GABING PINAKATUMIMIMPI SA ALAALA KO
Ako ay 17 noon.
Habang nag-aaway sila ni Mama,
hindi ko na kinaya.
Sinubukan kong pigilan si Tatay,
pero itinulak niya ako na parang wala akong kwenta.
“LUMAYO KA! WALA AKONG ANAK NA DUWAG!” sigaw niya.
At sa galit ko,
nasabi ko ang pinaka-malaswang salitang hindi dapat masabi sa magulang:
“Sana mamatay ka na, Tay.”
Iyon ang gabing umalis ako ng bahay.
Hindi na ako lumingon.
Hindi ko na siya tinawag na Tatay simula noon.
Hindi ko rin tinanggap ang mga tawag niya sa cellphone.
Hindi ko binasa ang mga text niyang “Uwi ka na.”
Hindi ako pumunta kahit isang beses sa kaarawan niya.
Dahil sa isip ko,
siya ang sumira ng pamilya namin.
ANG TAWAG NA PINAKAKINATAKUTAN KO
Tatlong taon mula nang iniwan ko sila…
tumawag si Mama.
“Marco…”
mahina ang boses, nanginginig…
“Ang tatay mo… wala na.”
Natigilan ako.
Parang tumigil ang mundo.
“Umuwi ka, anak… may dapat kang malaman.”
ANG LIHAM NA NAGBAGSAK NG PUSO KO
Pagdating ko sa lamay,
hindi ako lumapit agad sa kabaong.
Nakita kong may maliit na kahon sa ibabaw nito.
May pangalan ko:
“Para kay Marco. Kung naiintindihan mo na ako.”
Binuksan ko.
Mga sulat —
hindi lang isa, kundi dose-dosenang sulat.
Basang-basa ng luha ang sulat na una kong binuklat:
“Anak… pasensya na kung ako ang laging kontrabida sa buhay mo.
Pero hindi ako galit sa inyo ng Mama mo.
Galit ako sa sarili ko.”
Isa pa:
“Nang malaman kong may cancer ako, tinago ko.
Ayokong mag-alala kayo.”
Isa pa:
“Naging masungit ako dahil natatakot akong iwan n’yo ako kapag nalaman n’yong manghihina ako.”
At ang pinakamasakit:
“Lasing ako sa sakit, hindi sa alak.”
Gumuho ako.
Ang lahat ng galit ko…
naging isang bundok ng pagsisisi.
Hindi ko alam na
habang iniiwasan ko siya,
siya naman —
pinaghahandaan ang pagkawala niya.
ANG HULING REGALO NI TATAY
May isa pang papel:
property title ng maliit na lupa.
Sulit doon:
“Para sa kinabukasan ng anak ko.
Kahit galit siya sa akin,
mahal ko siya.
Sana balang araw…
patawarin niya ako.”
Napaluhod ako sa tabi ng kabaong.
Hinawakan ko ang malamig na kahoy at iniyak lahat ng ilak kong tinago sa galit.
“Tay…
sana sinabi mo
sana kinamusta mo ulit
sana hinabol mo ako
sana hinintay mo ako…”
Pero wala nang tutugon.
Huli na ang lahat.
NAKAKASAKTANG KATOTOHANAN
Hindi pala totoong masama si Tatay.
Hindi pala siya lasenggerong walang pakialam.
May mga sugat siya
na hindi namin nakita
dahil puro sugat lang namin ang iniisip namin.
Kung minsan…
ang taong mas madaling katakutan
ay yun pala ang taong pinakakinakain ng takot.
ARAL NG KWENTO
Mas madaling manghusga kaysa umunawa.
Pero pagsisisihan mo kapag ang taong kinamumuhian mo…
siya palang pinakanaglaban para sa ‘yo.
